OHAL | Olağanüstü hal nedir?

Olağanüstü hal uygulamalarında görev ve yetki bölge veya il vâlilerine âittir.

Bir bölge vâlisine bağlı birden çok ilde olağanüstü hal îlân edilmişse bölge vâlisi yetkili ve sorumludur. 1982 Anayasasında olağanüstü idâre usulleri başlıca iki ana başlık altında toplanmıştır. Olağanüstü hallerle sıkıyönetim, seferberlik ve savaş hâli. Sıkıyönetim idâresinde, askerî güç ve otoriteler sivil güçlerin yerini aldığı halde, olağanüstü hal uygulamasında yetkiler yine sivil makamların elinde kalır.

 

• OHAL, olağanüstü yönetim usullerinin uygulamasını gerektiren durumlarda ilan edilir.

• Bakanlar kurulu Cumhurbaşkanlığı başkanlığında toplanması ile OHAL ilan edilir.

• Anayasanın 119. maddesi uyarınca OHAL; Doğal afet, tehlikeli yaygın hastalık, ekonomik bunalım veya kamu düzeninin ciddi biçimde bozulması durumlarda ilan edilir.

• Süresi en fazla 6 aydır ve uzatılabilir.

• Olağanüstü hal kanunu hükümetin gerek gördüğü hallerde sokağa çıkma yasağı ilan etme, belirli yerlerde toplanmaları yasaklama, arama ve delil niteliğindeki meteryallere el koyma yetkisi veriyor.

• En fazla 6 aylığına ilan edilen OHAL resmi gazetede yayınlandıktan sonra TBMM’nin onayını sunulur.

• Bakanlar kurulunun her defasında 4 ayı geçmemek üzere süreyi uzatma ve her an OHAL’i kaldırma yetkisi var.

• OHAL’ın hükümete verdiği en büyük yetkilerden birisi kanun hükmünde kararname yetkisidir.

• Hükümet bu yetkiyi kullanarak tasarıları bakanlar kurulundan hızla geçirerek yasalaştırabilecek. Yani kanun çıkarma süreci hızlanacak.

• Gazete, dergi, broşür, kitap, el ve duvar ilanları yasaklanabilecek ya da izne tabi tutulabilecek. Ayrıca söz, yazı, film ile yasaklama getirme yetkisi de hükümetin elinde bulunur.

• Hükümet her türlü patlayıcı madde ya da silahın ruhsatlı olsa bile yasaklanması kararını alabilecek.

• Derneklerin faaliyetlerini durdurma yetkisi de yine bakanlar kuruluna tabi olacak.

• Hükümet istediği takdirde işverenin işçi çıkarmalarını da engelleyebilecek.